•  Soru Sor

    Soru Sor

    Kişisel verilerin korunması kanununu okudum anladım (KVKK)
    GGüvenlik Numarası.

  • 0850 532 5 236 (CEO)
  • info@saglikiletisimplatformu.com
  • Sağlık İletişim Platformu
  • Hakkımızda
  • ONLINE MUAYENEHANE
  • Videolar
  • Bu Test Nerede Yapılıyor?
  • İletişim

Sağlık

  • Makaleler
  • Sağlık
  • 2 bin 700 metre rakımda ışkın topluyorlar

2 bin 700 metre rakımda ışkın topluyorlar

  • Sağlık İletişim Platformu
  • 1765
  • Sağlık

2 bin 700 metre rakımda ışkın topluyorlar

BİNGÖL'ün Genç ilçesinde yaşayanlar, ekşimsi tadıyla kiviyi andıran bilimsel adı 'Rheum ribes' olan ışkın bitkisini toplamak için 2 bin 700 rakımlı Ömeran Dağı'na tırmanıyor. Yorucu tırmanışın ardından toplanan ve muz gibi soyulduğu için 'yayla muzu' adı da verilen meyve olarak tüketilen çubuk şeklindeki otun demeti, 5 ile 10 lira arasında satılıyor.

Güneydoğu ve Doğu Anadolu bölgelerindeki yüksek kesimlerde yetişen, kuzukulağıgiller familyasının ekşimsi tadıyla kiviyi andıran ve muz gibi soyularak yenildiği için 'yayla muzu' da denilen ışkın otu olgunlaştı. Boyu 40- 150 santime kadar ulaşabilen bilimsel adı 'Rheum ribes' olan ışkınlar, Bingöl'de yöre halkı tarafından 2 bin 700 rakımlı Ömeran Dağı'nda toplanıyor.

Yorucu tırmanışın ardından zirveye ulaşanlar, topladıkları çubuk şeklindeki ışkınları demet haline getirip, 5 ile 10 lira arasında değişen tutarla satıyor. Bölgede sevilerek tüketilen ışkınlar, yurt genelindeki birçok kentte de satılıyor. Bol miktarda C vitamini barındıran ışkının, aynı zamanda A, B1, B2, E ve K vitaminlerini de içerip, taze tüketildiğinde mide bulantısı, şeker hastalığı ve hazımsızlığa iyi geldiği söyleniyor.

Halk arasında 'kürt muzu' olarakta geçiyor

Işkının birçok hastalığa iyi geldiğini belirten TEMA Vakfı İl Temsilcisi Cuma Karaaslan, şunları söyledi:

"Yaklaşık 20 yıldır buraya gelip, bu otu topluyorum. Bingöl'ün hatta coğrafyamızın en güzel meyvesidir. Yaklaşık mayıs, haziran ayı başından itibaren, temmuz ortalarına kadar toplanıp, yenilebiliyor. Adına ışkın deniyor. Yerel dilimiz Zazaca'da ise 'Rıbes' dediğimiz bir meyvedir. Bilimsel adı ise 'Rheum ribes'tir. Bölgede 'yayla muzu', hatta 'Kürt muzu' bile diyen var. Şimdilerde Amerika'da da muz olarak anılıyor. Batı'da en pahalı meyve olarak da satılıyor.

Hastalıklardan en başta şeker hastalığının tek çaresidir. Gerçekten tedavi ettiği söyleniyor. İnsanlarda yüksek şekeri düşürdüğü ispatlıdır. Yüksek kesimlerde, karların erimesinden sonra uygun iklim nem bağı ortamıyla birlikte suların aktığı yaban sırt alanlarında yetişiyor. Bazı yöre insanımızın geçim kaynağı da oluyor. İnsanlar çok erken saatlerde gelip bunları toplayıp, çarşıda, pazarda ve tezgâhlarda satıyorlar. Oldukça yoğun talep ve ilgi var bu ota."

" Vatandaşlar bilinçli topluyor"

Bölgede yaşayan vatandaşların, ışkını, çiçeklerine zarar vermeden, devamlılığının sağlanması için bilinçli topladıklarını anlatan Karaaslan, "Dönemsel bir bitki olduğu için bekletilmesi saklanması söz konusu değildir. İnsanlar toplama alanlarında sürekli her yıl topladığı için, genetiğine zarar vermeden devamlılığını sağlayacak şekilde topluyorlar" dedi.

Çok basit yeme şekli olduğunu belirten Karaaaslan, şöyle konuştu:

"Kabuğu hemen soyuluyor. Bu otun özü sudur. Tadı kiviyi andırıyor. En güzel suyu, en güzel değeri, en iyi bitkiyi alıp kendi kendine yetişen bir meyvedir. Bingöl'ün nadide bitkilerindendir. Bingöl Matan bölgesinin özelliği biraz daha geç oluşmasıyla, daha kıvamlı hale geliyor. Karlıova, Solhan ilçelerindeki Şerafettin Dağları, Çötere Dağı eteklerinde olduğu bilinir. Bölgemiz açısından endemik olan bir üründür. Ama Türkiye'de sanırım Bingöl'de, Muş'ta, Tunceli'de, Diyarbakır'ın bir kesiminde olma ihtimalleri var. Bu bitkinin olduğu yerlerde Kirkor mantarı, diğer bitkiler olmak üzere tazeliğini korumaktadır. Haziran ayında bölgede başlayan yeşillik, ilk meyvesini ışkınla başlatır. Daha sonra tırşık, yarpuz, dağ nanesi, dağ çayı, kuzukulağı ve diğer otlarla devam edip kışa kadar dağda bir çuval unla beslenebilir, hayatınızı devam ettirebilirsiniz. Bunlar için de dünyayı kırmaya dökmeye gerek yok, doğada her şey var."

Işkını toplayanlar ise bölgede yetişen otun, yöre halkının geçim kaynağı haline geldiğini vurguladı.

Kaynak: DHA

Webofisin 4
Webofisin 2
Webofisin 1
Webofisin 3
Webofisin 7
Webofisin 6
Webofisin 5

Doktorlarımızdan

  • Prof. Dr. Esra Eryaman

    Burunda Basit Oranlar

    Burunda Basit Oranlar

    Burun dışı sırt ve burun ucu olmak üzere iki ana bölgeden oluşur. Burun sırtı ise kemik ve kıkırdak sırt olarak ikiye ayrılır. Bun bölgelerden birisinin fazla alınması veya bırakılması, ora...

  • KLİNİK İYİLİK GÜZELLİK

    İNFERTİLİTEDE AŞILAMA TEDAVİSİ ( İnseminasyon )

    İNFERTİLİTEDE AŞILAMA TEDAVİSİ ( İnseminasyon )

    AŞILAMA ( İNSEMİNASYON ) - Kadının yumurtasınınn yumurtlamaya hazır olduğu dönemde laboratuvarda özel olarak hazırlanmış hareketli ve yüksek oranda normal yapıya sahip erkek spermlerinin in...

  • Prof. Dr. Nilda Sütay Süslü

    Geniz tümörleri nasıl tedavi edilmektedir?

    Geniz tümörleri nasıl tedavi edilmektedir?

    Bu bölge komşulukları itibariyle cerrahiye uygun değildir. Bu nedenle geniz tümörlerinde standart tedavi yöntemi cerrahi değil ışın tedavisidir. Hem geniz bölgesi, hem de tanı anında boyunda lenf ...

  • Prof. Dr. Sibel Naycı

    KOAH Nedir?

    KOAH Nedir?

    KOAH [Kronik (Müzmin) Obstrüktif (Tıkayıcı) Akciğer Hastalığı] nefes yollarında mikroplarla oluşmayan bir iltihaplanmaya bağlı oluşan ilerleyici bir akciğer hastalığıdır. Genel bilgiler Bu hastal...

  • Op.Dr. Zeki Salar

    Sezaryen

    Sezaryen

    Sevgili anne ve baba adayları,Gözünüzden bile sakındığınız anne karnında büyüyen evladınızın doğum mucizesi ile taçlanarak kavuşma zamanıdır doğum ..Umudumuz, dileğimiz, temennimiz kolay ve s...

  • Prof. Dr. Fatih Altunrende

    İdrar Kaçırma

    İdrar Kaçırma

    Stres Tipi İdrar Kaçırma Karın içi basıncı arttıran aktiviteler esnasında (gülerken,hapşırırıken, egzersiz yaparken, yürürken, öksürürken) istemsiz idrar kaçmasıdır. Kadınlardaki idrar ka...

  • Doç. Dr. Çiğdem Kunt İşgüder

    KÜRTAJ

    KÜRTAJ

    Kürtaj Nedir?Kürtaj, gebelik sonlandırma işlemi olarak bilinen ve genellikle gebeliğin istenmediği ya da anne veya bebek sağlığı için risk oluşturan durumlarda tercih edilen bir tıbbi prosedürdür....

  • Dr. Mehmet Bayrak

    Kapalı Kolon Kanseri Ameliyatları

    Kapalı Kolon Kanseri Ameliyatları

    Kolon ve Rektum kanserleri genellikle bu bölgelerde meydana gelen, poliplerden kaynaklı gelişen hastalıklardır. Dünya genelinde yaklaşık olarak yılda bir milyon insana kolon kanseri ve rektum k...

  • Prof. Dr. Nilda Sütay Süslü

    Parotis kanseri nedir?

    Parotis kanseri nedir?

    PAROTİS KANSERİ NEDİR? Parotis bezi, vücuttaki en büyük tükürük bezimizdir. Kulak önünde yerleşen bu salgı bezi, yemekler sırasında oluşan tükürüğün büyük kısmının üretiminden sorumludur. P...

  • Prof. Dr. İrem Yaluğ

    VAJİNİSMUS, TEDAVİSİ OLAN TIBBİ BİR SORUN...

    VAJİNİSMUS, TEDAVİSİ OLAN TIBBİ BİR SORUN...

    VAJİNİSMUS Nedir?Vaginismusla ilgili aktarmak istediğim düzeyde akademik bilgiyi aşağıda bulacaksınız.Okuyacaklarınızın ötesinde yıllar süren klinik pratiğimden yola çıkarak, tedavisi gayet mü...

facebook

Sağlık İletişim Platformu

Sağlığınız için herşey

Sahibi ve Genel Yayın Yönetmeni
Bülent Ergan
Editör
Zafer Karaca
İletişim: 0850 532 5 236
(CEO)Sitedeki tüm harici linkler ayrı bir sayfada açılır.Sağlık İletişim Platformu harici linklerin sorumluluğunu almaz.

İrtibat Bilgileri

  • Marmara Teknopark Tübitak Gebze Yerleşkesi, 41400 Gebze/Kocaeli
  • 0850 532 5 236 (CEO)
  • info@saglikiletisimplatformu.com

Bülten Aboneliği

    Kişisel verilerin korunması kanununu okudum anladım (KVKK)

    saglikiletisimplatformu.com 2025, All Rights Reserved

    • Hakkımızda
    • ONLINE MUAYENEHANE
    • Videolar
    • Bu Test Nerede Yapılıyor?
    • İletişim