•  Soru Sor

    Soru Sor

    Kişisel verilerin korunması kanununu okudum anladım (KVKK)
    GGüvenlik Numarası.

  • 0850 532 5 236 (CEO)
  • info@saglikiletisimplatformu.com
  • Sağlık İletişim Platformu
  • Hakkımızda
  • ONLINE MUAYENEHANE
  • Videolar
  • Bu Test Nerede Yapılıyor?
  • İletişim

Sağlık

  • Makaleler
  • Sağlık
  • İklim krizinin etkisiyle hızla çoğalan sivrisinekler ölümcül hastalıklara neden olabiliyor

İklim krizinin etkisiyle hızla çoğalan sivrisinekler ölümcül hastalıklara neden olabiliyor

  • Sağlık İletişim Platformu
  • 1844
  • Sağlık

İklim krizinin etkisiyle hızla çoğalan sivrisinekler ölümcül hastalıklara neden olabiliyor

İstanbul'da hastanelere sivrisinek ısırığı şikayetiyle başvurularda ciddi artış var. Çevrede uçuşan, türleri ve olumsuz etkileri artan sivrisineklerin yaşam alanları aslında Afrika ve Asya bölgeleri.

Peki yaşam alanları nasıl buralara kadar gelebildi? Neden yaz mevsimi sona erse de onlar bitmiyor? Isırıkları neden kısa sürede geçmeyip şiddetli semptomlara yol açıyor?

Sivrisinekler hakkında bilinmeyenleri Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Sıla Akhan TRT Haber’e anlattı.

Sivrisineklerin yaydığı en ölümcül hastalık sarıhumma

Aedes Aegypti türü sivrisineklere bugünlerde çok sık rastlıyoruz. Bu sivrisinekler dang ateşi, sarıhumma ve zika virüsünü yayarak insanları enfekte ediyor. Prof. Dr. Akhan, bu enfeksiyonlardan bazılarının ölümcül olabileceğini söylüyor:

“Aedes aegypti sivrisinekleriyle bulaşan -tipine göre farklı olmakla beraber- belli başlı enfeksiyonlar var. Dang ateşi, sarıhumma ve zika virüsleri bunların başında geliyor. Sarıhumma daha ölümcül seyredebilen, daha tehlikeli olabilen bir hastalık. Bazı ülkeler, eğer bu hastalık orada endemikse, sarıhumma aşısını zorunlu kılıyorlar.”

Zika virüsü ve dang ateşinin, sarıhumma kadar ölümcül olmasa da yüksek ateş gibi ciddi sorunlara neden olduğunu ifade eden Prof. Dr. Akhan sözlerini şöyle sürdürüyor:

“Kuleks cinsi sivrisinekler de aslında Batı Nil ateşi, Japon Ensefaliti gibi merkezi sinir sistemini etkileyen enfeksiyonların kaynağı. Bu etkileri yüzünden biraz daha komplike ve zor iyileşen hastalıklara neden olabiliyorlar. Temel olarak hepsi RNA virüsü. RNA virüsleri biliyoruz ki değişime çok açıklar. Değişiklikler açısından dikkat edilmesi gereken virüsler. Yüksek ateş yapıyorlar. Ortak olarak görülen semptomları genellikle 14 güne kadar uzayan yüksek ateş ve kas ağrıları.”

Sivrisinek kaynaklı virüslerin bulaşmasıyla oluşabilecek komplikasyonların hafife alınmaması gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. Akhan, hastane ortamında tedavinin önemine dikkat çekiyor:

“Eğer bu sivrisinek sokmaları santral sinir sistemini etkiliyorsa kişi hastaneye yatmalı. Burada takip edilerek, ateşi varsa ateşi düşürülerek, semptomatik tedaviyle iyileştiriliyor. Hastane ortamında tedavi edilmesi gerekli. Çünkü santral sinir sisteminin nasıl cevap vereceği veya nasıl iyileşeceği belli olmadığı için iyileşmesi biraz daha uzun sürüyor. Diğerleri ateşli bir dönemi olsa da çoğunlukla kendisi iyileşebiliyor. Ama hastaneye yine de başvurmaları gerek.”

Fotoğraf: AA

Hastalıklar nasıl bulaşıyor?

Peki bu hastalıklar nasıl yayılıyor? Prof. Dr. Akhan bunun sebebinin de yine sivrisinekler olduğunu belirtiyor:

“Sivrisinekler burada o virüslerin çoğalması için bir ortam oluşturuyor. Bunlar kuşlardan, memelilerden ya da insanlardan kan emerken, tükürükleriyle bulaştırıyorlar. Ve bu şekilde bu döngü sağlanmış oluyor.”

Her ne kadar döngüyü vektör sivrisinekler sağlasa da, virüslerin insandan insana bulaşması da mümkün. Prof. Dr. Akhan, bunu şöyle açıklıyor:

“Normalde bir insandan bir başka insana bulaşmaması gerekir. Ama kan yoluyla bulaşabilir. Bu virüsler kişiye geçtikten ve enfekte ettikten sonra, onun kanında dolaşıyorlar. Kişi belli bir süre sonra iyileşiyor. Ancak o sırada kişi iyileşmeden yapılan kan nakli gibi durumlarda bir geçiş söz konusu olabilir. Yoksa insandan insana solunum gibi yollarla bulaşan bir özelliği yok.”

Prof. Dr. Akhan’a göre sadece kan yoluyla bulaşan bu enfeksiyonun büyük bir salgına dönüşmesi beklenemez. Yani hastalık ancak vektör sivrisinek taşıdıkça bulaşıp yayılabiliyor.

Sivrisineklerin habitatı genişliyor mu?

Aedes aegypti en çok Afrika kaynaklı olan sivrisinek türü. Ancak küresel iklim değişiklikleri bu türlerin kendi yaşam alanlarının dışında yaygınlaşmasına yol açtı.
Bilinen çok fazla sivrisinek türü olduğunu ve onların da yer değiştirmekte olduğunu Prof. Dr. Akhan, bunu şu sözlerle anlatıyor:

“Aedes cinsi başka bir sivrisinek türü olan Asya kaplanı aynı şekilde yayılmaya devam ediyor. Yine Kuleks cinsi de yer değiştirerek Avrupa’ya ve bize doğru gelmeye başladı. Çok fazla sivrisinek cinsi var. Bu bahsettiklerim özellikle bu hastalıkları taşıyabilenler. Bunların cinsini olduğunu, hangi virüsü taşıdığını anlamak mümkün değil.”

Akıllara gelen bir başka soru ise sivrisineklerin yaşam alanlarından nasıl bu kadar uzak noktalara gelebildiği… Prof. Dr. Akhan bunu şöyle açıklıyor:

“Örneğin Asya kaplanı olarak bilinen sivrisinekler Asya’yı yaşam ortamı olarak benimsemiş olsalar da artık başka bölgelerde dolaşıyorlar. Aslında uçma alanları çok kısıtlı, uzun süre uçamazlar. Ama artık bütün dünyanın birbiriyle global hareketi sayesinde, bir yerden bir yere kişilerle veya eşyalar arasında da seyahat edebiliyorlar. Böylece yaşam döngüsü bulabiliyorlar.”

Fotoğraf: AA

Sivrisineklerin yaşam alanları yok edilmeli

Sivrisineklerin yaşam ortamları daha da zenginleştiği bir dönemden geçiliyor. Kışın soğukta yaşayamayan bu canlılar, sıcaklıkların artmasıyla, mevsimlerin birbirine karışmasıyla daha uzun ömürlü olabiliyorlar.

Prof. Dr. Akhan, mücadele için sivrisineklerin çoğalmasını durdurmak gerektiğinin önemine işaret ediyor:

“Sivrisinekler durgun sular, bataklık gibi çok yeşillik ortamlarda rahat yaşayabiliyorlar. Onların yaşam döngüsü zaten genişledi. Ani yağmurlar ve sonra basan sıcaklıklar onların istediği değişimler. Bu Asya kaplanı da Kuleks de bize daha sonradan ortam buldukça gelebilen birtakım sivrisinekler. Yani insanları sokmalarını engellemek için, onların yaşam döngüsünü sonlandırmak gerek.”

Türkiye’de bu sivrisineklerden kaynaklı ölümcül olabilecek hastalıkların çok ciddi boyutlarda olmadığını söyleyen Prof. Dr. Akhan, bu noktada sarıhummanın görüldüğü ülkelere seyahat edenlere bir de uyarıda bulunuyor:

“Sarıhummanın endemik olduğu ülkelere giderken, aşının mutlaka yapılmasını istiyorlar. Biz o ülkeler içinde değiliz. Çünkü bizde çok sık görülen bir hastalık değil. Ama sarıhumma tehlikeli bir hastalık. O sebeple, özellikle böyle bir seyahat öyküsü bulunan, ateşi olan kişiler hastaneye başvurmalı.” 

Webofisin 4
Webofisin 2
Webofisin 1
Webofisin 3
Webofisin 7
Webofisin 6
Webofisin 5

Doktorlarımızdan

  • Prof. Dr. İrem Yaluğ

    EŞCİNSELLİK, TRANSEKSÜALİTE, LGBTİ… RENKLER ÜZERİNE BİR YAZI…

    EŞCİNSELLİK, TRANSEKSÜALİTE, LGBTİ… RENKLER ÜZERİNE BİR YAZI…

    EŞCİNSELLİK, TRANSEKSÜALİTE, LGBTİ…RENKLER ÜZERİNE BİR YAZI…“Cinsiyet kavramını herkes bildiğini sanır.Cinsiyet tekil değildir,doğrusal değildir,ya hep ya hiç değildir,sadece ...

  • Online Muayenehane

    Online Randevu Al

    Online Randevu Al

    Prof. Dr. İbrahim SarıKardiyoloji Uzmanıhttps://www.dribrahimsari.comProf.Dr.İbrahim Sarı, 1974 yılında Sakarya'da doğmuştur. Lisans öncesi öğrenimlerinin ardından Marmara Üniversitesi...

  • Prof. Dr. Nilda Sütay Süslü

    TÜKÜRÜK BEZİ AMELİYATI

    TÜKÜRÜK BEZİ AMELİYATI

    Tükürük bezi tümörleri en sık kulak önündeki parotis adlı tükrük bezinden kaynaklanır. Bu bezde görülen tümörlerin %80 i iyi huylu tümörlerdir. Ancak kontrolsüz hücre çoğalması nedeniyle bezde kitley...

  • Prof. Dr. Nilda Sütay Süslü

    sık sorulan sorular

    sık sorulan sorular

    Tiroid kanseri nasıl tedavi edilmelidir? Tiroid kanserlerinin büyük bir kısmı, yavaş seyirli kanserlerden oluşmaktadır. Tiroid kanseri, boyundaki lenfatik kanallar ve lenf düğümleri boyunca il...

  • Op.Dr. Zeki Salar

    Çocuklarda Vajinal Akıntı Kanama Tedavisi

    Çocuklarda Vajinal Akıntı Kanama Tedavisi

    Çocuklarda Vajinal Akıntı KaşıntıÇocukluk çağında normalde yoğun, renkli kötü kokulu akıntı olması çok görülen bir durum değildir.Az miktarda beyaz krem renkli akıntılar olabilir. Çamaşırında...

  • Prof. Dr. Nilda Sütay Süslü

    Parotidektomi Ameliyatı İzi Nasıl Olur?

    Parotidektomi Ameliyatı İzi Nasıl Olur?

    Parotidektomi ameliyatı izi nasıl olur?Parotidektomi ameliyatı sırasında oluşan iz, kulak önünden başlayarak boyna uzanan bir izdir. Yaklaşık 6-8 cm uzunluğunda olan bu iz, mümkün olan durumlarda es...

  • Prof. Dr. Esra Eryaman

    Şehir dışından veya ülke dışından gelen hastalarda rinoplasti ..

    Şehir dışından veya ülke dışından  gelen hastalarda  rinoplasti ..

    Sosyal medya bugün bize dünyanın her tarafından rinoplasti için ulaşılmasını mümkün kılmaktadır. Bu şekilde ulaşan rinoplasti olacak hastalarımıza ameliyat gününden 1 gün önce gelmelerini tavsiye ...

  • Op.Dr. Zeki Salar

    İkili Üçlü Dörtlü Test, Amniyosentez, fetal DNA testi Genetik Hastalıklar

    İkili Üçlü Dörtlü Test, Amniyosentez,  fetal DNA testi Genetik Hastalıklar

    Bu yazımız son 10 yılda kadın doğum ve perinatoloji alanında ilerleme gösteren önemli gelişme ve testleri açıklamak için hazırlanmıştır. 2000 li yılların başında teknoloji yeterince gelişmemi...

  • Op. Dr. Ömer Alp

    YÜZ GERME VE GENÇLEŞTİRME

    YÜZ GERME VE GENÇLEŞTİRME

    Yüz Germe EstetiğiYüz germe estetiği, yanak ve boyun bölgesindeki yaşlanma belirtilerini ve kırışıklıkları ortadan kaldırmak amacıyla yapılan bir tür yüz gençleştirme ve germe ameliyatıdır. Bu e...

  • Op.Dr. Zeki Salar

    Tüp Bebek Tedavisi Embriyo Transferi Sonrası

    Tüp Bebek Tedavisi Embriyo Transferi Sonrası

    Tüp Bebek Tedavisi Sonrası Dikkat Edilmesi GerekenlerBu yazımız embriyo transferi yapıldıktan sonra anne adaylarının dikkat etmesi gerekenleri hatırlatmak açıklamak için hazırlanmış...

facebook

Sağlık İletişim Platformu

Sağlığınız için herşey

Sahibi ve Genel Yayın Yönetmeni
Bülent Ergan
Editör
Zafer Karaca
İletişim: 0850 532 5 236
(CEO)Sitedeki tüm harici linkler ayrı bir sayfada açılır.Sağlık İletişim Platformu harici linklerin sorumluluğunu almaz.

İrtibat Bilgileri

  • Marmara Teknopark Tübitak Gebze Yerleşkesi, 41400 Gebze/Kocaeli
  • 0850 532 5 236 (CEO)
  • info@saglikiletisimplatformu.com

Bülten Aboneliği

    Kişisel verilerin korunması kanununu okudum anladım (KVKK)

    saglikiletisimplatformu.com 2025, All Rights Reserved

    • Hakkımızda
    • ONLINE MUAYENEHANE
    • Videolar
    • Bu Test Nerede Yapılıyor?
    • İletişim