•  Soru Sor

    Soru Sor

    Kişisel verilerin korunması kanununu okudum anladım (KVKK)
    GGüvenlik Numarası.

  • 0850 532 5 236 (CEO)
  • info@saglikiletisimplatformu.com
  • Sağlık İletişim Platformu
  • Hakkımızda
  • ONLINE MUAYENEHANE
  • Videolar
  • Bu Test Nerede Yapılıyor?
  • İletişim

Sağlık

  • Makaleler
  • Sağlık
  • İklim krizinin etkisiyle hızla çoğalan sivrisinekler ölümcül hastalıklara neden olabiliyor

İklim krizinin etkisiyle hızla çoğalan sivrisinekler ölümcül hastalıklara neden olabiliyor

  • Sağlık İletişim Platformu
  • 1837
  • Sağlık

İklim krizinin etkisiyle hızla çoğalan sivrisinekler ölümcül hastalıklara neden olabiliyor

İstanbul'da hastanelere sivrisinek ısırığı şikayetiyle başvurularda ciddi artış var. Çevrede uçuşan, türleri ve olumsuz etkileri artan sivrisineklerin yaşam alanları aslında Afrika ve Asya bölgeleri.

Peki yaşam alanları nasıl buralara kadar gelebildi? Neden yaz mevsimi sona erse de onlar bitmiyor? Isırıkları neden kısa sürede geçmeyip şiddetli semptomlara yol açıyor?

Sivrisinekler hakkında bilinmeyenleri Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Sıla Akhan TRT Haber’e anlattı.

Sivrisineklerin yaydığı en ölümcül hastalık sarıhumma

Aedes Aegypti türü sivrisineklere bugünlerde çok sık rastlıyoruz. Bu sivrisinekler dang ateşi, sarıhumma ve zika virüsünü yayarak insanları enfekte ediyor. Prof. Dr. Akhan, bu enfeksiyonlardan bazılarının ölümcül olabileceğini söylüyor:

“Aedes aegypti sivrisinekleriyle bulaşan -tipine göre farklı olmakla beraber- belli başlı enfeksiyonlar var. Dang ateşi, sarıhumma ve zika virüsleri bunların başında geliyor. Sarıhumma daha ölümcül seyredebilen, daha tehlikeli olabilen bir hastalık. Bazı ülkeler, eğer bu hastalık orada endemikse, sarıhumma aşısını zorunlu kılıyorlar.”

Zika virüsü ve dang ateşinin, sarıhumma kadar ölümcül olmasa da yüksek ateş gibi ciddi sorunlara neden olduğunu ifade eden Prof. Dr. Akhan sözlerini şöyle sürdürüyor:

“Kuleks cinsi sivrisinekler de aslında Batı Nil ateşi, Japon Ensefaliti gibi merkezi sinir sistemini etkileyen enfeksiyonların kaynağı. Bu etkileri yüzünden biraz daha komplike ve zor iyileşen hastalıklara neden olabiliyorlar. Temel olarak hepsi RNA virüsü. RNA virüsleri biliyoruz ki değişime çok açıklar. Değişiklikler açısından dikkat edilmesi gereken virüsler. Yüksek ateş yapıyorlar. Ortak olarak görülen semptomları genellikle 14 güne kadar uzayan yüksek ateş ve kas ağrıları.”

Sivrisinek kaynaklı virüslerin bulaşmasıyla oluşabilecek komplikasyonların hafife alınmaması gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. Akhan, hastane ortamında tedavinin önemine dikkat çekiyor:

“Eğer bu sivrisinek sokmaları santral sinir sistemini etkiliyorsa kişi hastaneye yatmalı. Burada takip edilerek, ateşi varsa ateşi düşürülerek, semptomatik tedaviyle iyileştiriliyor. Hastane ortamında tedavi edilmesi gerekli. Çünkü santral sinir sisteminin nasıl cevap vereceği veya nasıl iyileşeceği belli olmadığı için iyileşmesi biraz daha uzun sürüyor. Diğerleri ateşli bir dönemi olsa da çoğunlukla kendisi iyileşebiliyor. Ama hastaneye yine de başvurmaları gerek.”

Fotoğraf: AA

Hastalıklar nasıl bulaşıyor?

Peki bu hastalıklar nasıl yayılıyor? Prof. Dr. Akhan bunun sebebinin de yine sivrisinekler olduğunu belirtiyor:

“Sivrisinekler burada o virüslerin çoğalması için bir ortam oluşturuyor. Bunlar kuşlardan, memelilerden ya da insanlardan kan emerken, tükürükleriyle bulaştırıyorlar. Ve bu şekilde bu döngü sağlanmış oluyor.”

Her ne kadar döngüyü vektör sivrisinekler sağlasa da, virüslerin insandan insana bulaşması da mümkün. Prof. Dr. Akhan, bunu şöyle açıklıyor:

“Normalde bir insandan bir başka insana bulaşmaması gerekir. Ama kan yoluyla bulaşabilir. Bu virüsler kişiye geçtikten ve enfekte ettikten sonra, onun kanında dolaşıyorlar. Kişi belli bir süre sonra iyileşiyor. Ancak o sırada kişi iyileşmeden yapılan kan nakli gibi durumlarda bir geçiş söz konusu olabilir. Yoksa insandan insana solunum gibi yollarla bulaşan bir özelliği yok.”

Prof. Dr. Akhan’a göre sadece kan yoluyla bulaşan bu enfeksiyonun büyük bir salgına dönüşmesi beklenemez. Yani hastalık ancak vektör sivrisinek taşıdıkça bulaşıp yayılabiliyor.

Sivrisineklerin habitatı genişliyor mu?

Aedes aegypti en çok Afrika kaynaklı olan sivrisinek türü. Ancak küresel iklim değişiklikleri bu türlerin kendi yaşam alanlarının dışında yaygınlaşmasına yol açtı.
Bilinen çok fazla sivrisinek türü olduğunu ve onların da yer değiştirmekte olduğunu Prof. Dr. Akhan, bunu şu sözlerle anlatıyor:

“Aedes cinsi başka bir sivrisinek türü olan Asya kaplanı aynı şekilde yayılmaya devam ediyor. Yine Kuleks cinsi de yer değiştirerek Avrupa’ya ve bize doğru gelmeye başladı. Çok fazla sivrisinek cinsi var. Bu bahsettiklerim özellikle bu hastalıkları taşıyabilenler. Bunların cinsini olduğunu, hangi virüsü taşıdığını anlamak mümkün değil.”

Akıllara gelen bir başka soru ise sivrisineklerin yaşam alanlarından nasıl bu kadar uzak noktalara gelebildiği… Prof. Dr. Akhan bunu şöyle açıklıyor:

“Örneğin Asya kaplanı olarak bilinen sivrisinekler Asya’yı yaşam ortamı olarak benimsemiş olsalar da artık başka bölgelerde dolaşıyorlar. Aslında uçma alanları çok kısıtlı, uzun süre uçamazlar. Ama artık bütün dünyanın birbiriyle global hareketi sayesinde, bir yerden bir yere kişilerle veya eşyalar arasında da seyahat edebiliyorlar. Böylece yaşam döngüsü bulabiliyorlar.”

Fotoğraf: AA

Sivrisineklerin yaşam alanları yok edilmeli

Sivrisineklerin yaşam ortamları daha da zenginleştiği bir dönemden geçiliyor. Kışın soğukta yaşayamayan bu canlılar, sıcaklıkların artmasıyla, mevsimlerin birbirine karışmasıyla daha uzun ömürlü olabiliyorlar.

Prof. Dr. Akhan, mücadele için sivrisineklerin çoğalmasını durdurmak gerektiğinin önemine işaret ediyor:

“Sivrisinekler durgun sular, bataklık gibi çok yeşillik ortamlarda rahat yaşayabiliyorlar. Onların yaşam döngüsü zaten genişledi. Ani yağmurlar ve sonra basan sıcaklıklar onların istediği değişimler. Bu Asya kaplanı da Kuleks de bize daha sonradan ortam buldukça gelebilen birtakım sivrisinekler. Yani insanları sokmalarını engellemek için, onların yaşam döngüsünü sonlandırmak gerek.”

Türkiye’de bu sivrisineklerden kaynaklı ölümcül olabilecek hastalıkların çok ciddi boyutlarda olmadığını söyleyen Prof. Dr. Akhan, bu noktada sarıhummanın görüldüğü ülkelere seyahat edenlere bir de uyarıda bulunuyor:

“Sarıhummanın endemik olduğu ülkelere giderken, aşının mutlaka yapılmasını istiyorlar. Biz o ülkeler içinde değiliz. Çünkü bizde çok sık görülen bir hastalık değil. Ama sarıhumma tehlikeli bir hastalık. O sebeple, özellikle böyle bir seyahat öyküsü bulunan, ateşi olan kişiler hastaneye başvurmalı.” 

Webofisin 4
Webofisin 2
Webofisin 1
Webofisin 3
Webofisin 7
Webofisin 6
Webofisin 5

Doktorlarımızdan

  • Uzm.Dr. Nihat Özkan

    Saç Maskeleri ve İlaçlar Saçın Dökülmesini Engellemiyor

    Saç Maskeleri ve İlaçlar Saçın Dökülmesini Engellemiyor

    Dermatolog Özkan: "Saç Maskeleri ve İlaçlar Saçın Dökülmesini Engellemiyor" Cilt Hastalıkları Uzmanı Dermatolog Dr. Nihat Özkan, Saç Dökülmesine Karşı Çıkan İlaçlara Yönelik Olarak, &quo...

  • Prof. Dr. Nilda Sütay Süslü

    GIRTLAK KANSERİ AMELİYATI DELİKSİZ YAPILABİLİR Mİ?

    GIRTLAK KANSERİ AMELİYATI DELİKSİZ YAPILABİLİR Mİ?

    GIRTLAK KANSERİ, HAYATI TEHDİT EDEN CİDDİ BİR HASTALIKTIR. GIRTLAK KANSERİ, ERKEN EVREDE YAKALANDIĞINDA, TEDAVİSİ YÜZ GÜLDÜRÜCÜR. EN İYİ TEDAVİ YÖNTEMLERİNDEN BİRİ, AMELİYATTIR. ESKİ YILLARDA TÜM HAS...

  • Prof. Dr. Fatih Altunrende

    Böbrek ve Üreter Taşları

    Böbrek ve Üreter Taşları

    Böbrek ve Üreter taşlarıBöbrek ve üreter taşları çok yaygındır. Taş, idrar yollarındaki idrardan gelen kristallerin geliştirdiği sert bir kütledir. Böbrekte ya da üreterde (böbrekten mesane...

  • KLİNİK İYİLİK GÜZELLİK

    KIZLIK ZARI ONARIMI (HYMENOPLASTİ) SORUNLARI

    KIZLIK ZARI ONARIMI (HYMENOPLASTİ) SORUNLARI

    KALICI KIZLIK ZARI ONARIMI (HYMENOPLASTİ) NASIL YAPILIR? KALICI KIZLIK ZARI ONARIMINDA NELERE DİKKAT EDİLMELİDİR?Doç Dr Osman Temizkan, Op Dr Bülent ArıcıKalıcı Kızlık zarı onarımı nasıl yapılır?K...

  • Prof. Dr. Esra Eryaman

    TONSİLLEKTOMİ, GENİZ ETİ, KULAK TÜPÜ

    TONSİLLEKTOMİ, GENİZ ETİ, KULAK TÜPÜ

    Ağızdan giren mikropların veya alerjenlerin ilk karşılaştıkları engel baş bölgesindeki Waldeyer lenfatik halkasıdır. Nedir bu lenf halkası ? Boğazdaki bademcik dokusu, geniz eti, yutaktaki le...

  • Prof. Dr. Bülent Hacıhamdioğlu

    Osteoporoz Nedir?

    Osteoporoz Nedir?

    Osteoporoz Nedir? Osteoporoz, kemiklerin zayıflaması ve kırılgan hale gelmesiyle karakterize bir kemik hastalığıdır. Genel olarak kemik kütle kaybı osteoporoz olarak tanımlanm...

  • Op.Dr. Zeki Salar

    Hamilelikte Yaz Tatili

    Hamilelikte Yaz Tatili

    Yaz mevsimi seyahatlerin arttığı tatile çıkıldığı bir dönemdir. Yaz aylarında; hamileler nasıl seyahat etmeli , hamile uçabilir raporu hamile yazlık giyim yazın hamile beslenmesi ham...

  • Op. Dr. Gökay Gidemez

    ÜROLOJİDE SERTLEŞME SORUNLARINDA REJENERATİF TEDAVİLER

    ÜROLOJİDE SERTLEŞME SORUNLARINDA REJENERATİF TEDAVİLER

    ÜROLOJİDE SERTLEŞME SORUNLARINDA REJENERATİF TEDAVİLER ESWT (ekstra corporeal şok wave therapy Pshot- PRP Eksozom tedavisi Kök hücre tedavisi ÜROLOJİDE ESWT (EKSTRA CORPOREAL SHOCK WAVE THERAPY) ...

  • Prof. Dr. Murat Gönenç

    Ameliyat öncesi hazırlık

    Ameliyat öncesi hazırlık

    “İyileşme zaman alır. Tıptaki büyük ilerlemelere rağmen, iyileşmenizin en büyük kısmı içinizdeki muazzam iyileşme gücüne atfedilebilir. Vücut kendini kendi zaman çizelgesine göre iyileştirir....

  • Doç. Dr. Ali Kılıç

    Hepatobiliyer Cerrahi Nedir?

    Hepatobiliyer Cerrahi Nedir?

    Hepatobiliyer cerrahi, karaciğer, safra yolları ve safra kesesi gibi hepatobiliyer sistem ile ilgili hastalıkların tedavisine odaklanan cerrahi bir disiplindir. Bu cerrahi dalı, hepatobiliyer sist...

facebook

Sağlık İletişim Platformu

Sağlığınız için herşey

Sahibi ve Genel Yayın Yönetmeni
Bülent Ergan
Editör
Zafer Karaca
İletişim: 0850 532 5 236
(CEO)Sitedeki tüm harici linkler ayrı bir sayfada açılır.Sağlık İletişim Platformu harici linklerin sorumluluğunu almaz.

İrtibat Bilgileri

  • Marmara Teknopark Tübitak Gebze Yerleşkesi, 41400 Gebze/Kocaeli
  • 0850 532 5 236 (CEO)
  • info@saglikiletisimplatformu.com

Bülten Aboneliği

    Kişisel verilerin korunması kanununu okudum anladım (KVKK)

    saglikiletisimplatformu.com 2025, All Rights Reserved

    • Hakkımızda
    • ONLINE MUAYENEHANE
    • Videolar
    • Bu Test Nerede Yapılıyor?
    • İletişim