•  Soru Sor

    Soru Sor

    Kişisel verilerin korunması kanununu okudum anladım (KVKK)
    GGüvenlik Numarası.

  • 0850 532 5 236 (CEO)
  • info@saglikiletisimplatformu.com
  • Sağlık İletişim Platformu
  • Hakkımızda
  • ONLINE MUAYENEHANE
  • Videolar
  • Bu Test Nerede Yapılıyor?
  • İletişim

Sağlık

  • Makaleler
  • Sağlık
  • Gıdaların kara kutusunun şifrelerini çözen bilim insanına TÜBİTAK ödülü

Gıdaların kara kutusunun şifrelerini çözen bilim insanına TÜBİTAK ödülü

  • Sağlık İletişim Platformu
  • 1111
  • Sağlık

Gıdaların kara kutusunun şifrelerini çözen bilim insanına TÜBİTAK ödülü

Hacettepe Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Gökmen, 2022 TÜBİTAK Bilim Ödülü'ne konu olan bilimsel araştırmalarını anlattı.

Gökmen, araştırmalarını Hacettepe Üniversitesi "Gıda Kalitesi ve Güvenliği Araştırma Grubu" çatısı altında yürüttüğünü, grubun 3 konu üzerine araştırmalarını yoğunlaştırdığını aktardı.

Bunlardan birinin, "ısıl işlem görmüş gıdalardaki akrilamid ve benzeri kanserojen maddelerin oluşumu" üzerine olduğunu aktaran Gökmen, "Basit şekeri ve aminoasidi bir araya getirip 150-200 derecede birkaç dakika ısıtırsanız bu iki maddeden 1000'in üzerinde yeni madde oluşuyor. Bu maddelerin 30-40 tanesi kanserojen özellikte" dedi.

Kanserojen maddelerden en popüler olanının "akrilamid" olduğunu işaret eden Gökmen, bu maddenin bulunmasının üzerinden 20 yıl geçmesine rağmen hâlâ bilim camiasının gündemini meşgul ettiğini söyledi. Gökmen, araştırma gruplarının akrilamid oluşumuyla ilgili uluslararası literatüre katkı veren araştırmalar yaptıklarını dile getirdi.

Kanserojen maddeler kalsiyum ile yüzde 90 azaltılabiliyor

Akrilamid oluşumunun azaltılmasıyla ilgili evlerde ve fabrikalarda uygulanabilecek stratejiler geliştirdiklerini bildiren Gökmen, "Bunların bir kısmı ulusal ve uluslararası patentlere de döndü, bu stratejiler firmalar tarafından uygulamaya aktarıldı. Yani buradan ciddi bir bilgi ve teknoloji transferi işi yaptık" diye konuştu.

Kanserojen maddenin azaltılmasına ilişkin geliştirdikleri stratejilere örnekler veren Gökmen şunları kaydetti:

"Evde patates kızartırken akrilamid miktarını azaltmak için, doğrama işleminden sonra patatesler kalsiyum olan bir suyun içinde birkaç dakika ya da yarım saat bekletilebilir. Bunun için kalsiyum sandoz, kalsiyum klorür, kalsiyum laktak gibi bütün kalsiyum içeren tuzlar kullanılabilir. Patatesler bekledikten sonra suyunun akmasına müsaade edip kızartılırsa akrilamid miktarı yüzde 90'a yakın azalabiliyor. Bu çok ciddi bir azaltma etkisi.

Evlerde bisküvi ve kurabiye yaparken de akrilamid miktarını azaltmak için kalsiyum tuzu yüzde 1 düzeyinde, yani bir kaşık ucu kadar hamura katılabilir. Bu şekilde fırında pişirme sırasında aynı mekanizmayla akrilamid oluşumu azaltılabilir. Kalsiyum seçeneklerden birisi. Şekeri azaltmak, kabartma ajanlarının tipini miktarlarını değiştirmek gibi akrilamid azaltımı için birden fazla strateji bulduk. Burada gıdaların lezzetinin azalmaması için bir denge de zorunlu olarak söz konusu."

Vural Gökmen, bilimsel veri tabanlarında, "akrilamid" ve "gıda" olarak arama yapıldığında dünyada Türkiye'nin ve Hacettepe'nin birinci sırada olduğunu belirterek "Gıda mühendisliği alanında birinci sıraya yerleştik. Bu konularda Hacettepe olarak 60'ın üzerinde uluslararası araştırma makalesi, çoğu doktora olmak üzere 10 tez, 10'un üzerinde ulusal-uluslararası araştırma projesi, 3-4 tane patentimiz çıktı" ifadesini kullandı.

Fotoğraf: AA

"Bilimsel yeme-içme kombinasyonları çıkarıyoruz"

Prof. Dr. Gökmen ikinci çalışma alanlarının ise gıda antioksidanları olduğunu aktardı.

Vücutta yaşlanmayı geciktiren maddelerden antioksidanların çözünen ve çözünmeyen iki formunun bulunduğunu ve yaptıkları çalışmalarla bu iki formun da vücut için anlamlı olabileceğini keşfettiklerini bildiren Gökmen, "Kalın bağırsak kanserinin, aşırı oksidatif stres kaynaklı olabileceği yönünde şüphelerimiz var. Kolon kanserinin nedeni olan bu aşırı oksidatif stresin doğru antioksidan beslenme rejimiyle baskılanabileceğini ve vücudun bir savunma mekanizması geliştirebileceğini düşünüyoruz" dedi.

Kolon kanserini önleyici bilimsel beslenme önerilerinin verilmesi için kanserli fareler üzerinde çalıştıklarını bildiren Gökmen, buradan çıkacak olumlu sonuçları insan deneylerine taşıyacaklarını söyledi. Gökmen bu konudaki çalışmalarını şöyle anlattı:

"Dolayısıyla bilimsel veriye dayalı olmayan yeme-içme tavsiyelerinin nesnel bir temeli olması için kritik detayları ortaya çıkaracak çalışmalar yapıyoruz. Kara kutu olan sindirim sisteminin şifrelerini çözmeye çalışıyoruz. Yaptığımız bir tür sindirim mühendisliği. Gıdalarla birlikte alınan toksik maddelerin etkilerini bertaraf edecek yeme içme rejimleri geliştirmeye çalışıyoruz. Örneğin akrilamid içeren patates cipsinin yanında kükürt bileşiklerince zengin turp ya da glisemik indeksi yüksek haşlanmış patatesin yanında zeytinyağı tüketerek riskleri azaltabilirsiniz. Sindirim mühendisliği yaklaşımı ile bilimsel verilere dayalı gıda-gıda kombinasyonlarına bakıyoruz."

"Obezite ve kilo kontrolüne yönelik uygulamalar geliştirmeyi hedefliyoruz"

Prof. Dr. Vural Gökmen, üçüncü çalışmalarının, yeme-içmenin duygu durumuyla ilgili olduğunu, bu çalışmalarını "gıda ve mod" başlıklarında yürüttüklerini söyledi.

İnsanların 10 bin yıldır ekmek yemelerini araştırdıklarını dile getiren Gökmen, ekmeğe bu düşkünlüğü araştırırken mayalama sırasında bol miktarda "melatonin" yani mutluluk hormonu oluştuğunu gördüklerini belirtti.

Bu çalışmalarının literatüre girerek büyük bir etki yaptığını işaret eden Gökmen, "Sonra diğer fermente gıdalara da baktık. Böyle bir spektrum şeklinde insanın sinir sistemini etkileyen nöroaktif etkili birçok bileşiğin fermantasyon sırasında oluştuğunu biliyoruz. Bu da son 5-6 yıldır yoğunlaştığımız diğer bir konu" dedi.

Ekmekte melatonin türevlerini bulduktan sonra vücutta "düşük etkili uyuşturucuya" benzer etki yapan "endokannabinoid" denilen maddeler üzerine yoğunlaştıklarını aktaran Gökmen şunları kaydetti:

"Özellikle fermente et ve süt ürünlerinde çok farklı sayıda ve miktarda endokannabinoidlerin oluştuğunu keşfetmiş durumdayız. Bu konu, obezite pandemisiyle de alakalı. Hayvan deneylerimizle hangi endokanabinoidlerin iştah açtığını, hangilerinin tokluk hissi yarattığını bilerek obezite ve kilo kontrolüne yönelik uygulamalar geliştirmeyi hedefliyoruz. Elimizde birtakım ipuçları var. Deneylerden alacağımız ipuçları ile gıdayı, doğal tekniklerle işleyerek insan sağlığına olumlu etkilerini araştıracağız. Yani bir nevi gıdalarda kara kutu çözümlemesi yapıyoruz."

TÜBİTAK ödüllü Gökmen, bağırsaklara "ikinci beyin" adının verildiğini, insanın sinir hücrelerinin yaklaşık beşte birinin kalın bağırsakta olduğunu ve seratoninin burada da üretildiğini belirterek "Hem tıp hem gıda bilimi bu alana yoğunlaştı. Biz de bu rekabette varız" diye konuştu.

Webofisin 4
Webofisin 2
Webofisin 1
Webofisin 3
Webofisin 7
Webofisin 6
Webofisin 5

Doktorlarımızdan

  • Prof. Dr. Esra Eryaman

    Burun sırtında kemer

    Burun sırtında kemer

    Kemerli burun tarifi burun sırtında dış bükey bir tümseğin olmasıdır. Bu tümsek burun sırtında kemik ve kıkırdak bölümdeki fazlalıktan oluşur. Küçük olduğu zaman, hafif bir törpü ile düzeltilebi...

  • KLİNİK İYİLİK GÜZELLİK

    GENİTAL SİĞİL (KONDİLOM) TEDAVİSİ

    GENİTAL SİĞİL (KONDİLOM) TEDAVİSİ

    DOÇ.DR. OSMAN TEMİZKAN OP.DR. BÜLENT ARICIGENİTAL SİĞİL NEDİR? GENİTAL SİĞİL NASIL TEDAVİ EDİLİR?Genital Sİğil neidr?Genital siğil, HPV enfeksiyonuna bağlı olarak genital bölgede oluşan karnıbahar gö...

  • Online Doctor Türkiye

    Karaciğer Sağlığını Korumak İçin Püf Noktalar

    Karaciğer Sağlığını Korumak İçin Püf Noktalar

    Vücudumuzun en büyük organı olan karaciğer çok yoğun çalışan bir fabrika gibidir. Kendi kendini yenileme yeteneği yüksek bir organdır. Bir yandan ağızdan alınan tüm yiyecek ve içeceklerin, diğ...

  • KLİNİK İYİLİK GÜZELLİK

    POLİKİSTİK OVER SENDROMU, NİŞANTAŞI, İSTANBUL

    POLİKİSTİK OVER SENDROMU, NİŞANTAŞI, İSTANBUL

    POLİKİSTİKOVER SENDROMU Polikistik over sendromu; santral sinir sistemi, hipofiz bezi, yumurtalıklar, böbreküstü bezi ve diğer dokular arasındaki etkileşimlerin bozulmasına bağlı olarak; ürem...

  • Doç. Dr. Çiğdem Kunt İşgüder

    OBEZİTE VE OBEZİTE CERRAHİSİ (BARİYATRİK CERRAHİ ) SONRASI GEBELİK

    OBEZİTE VE OBEZİTE CERRAHİSİ (BARİYATRİK CERRAHİ ) SONRASI GEBELİK

    Obezite ve Obezite Cerrahisi (Bariyatrik Cerrahi) Sonrası GebelikObezite, vücut yağ kitlesinin normal kabul edilen düzeylerin üzerinde olması anlamına gelir. Obezite hem gebelik süresince hem de sonr...

  • Prof. Dr. Nihat Akbayır

    Mide ve Barsak Hastalıkları Nelerdir?

    Mide ve Barsak Hastalıkları Nelerdir?

    Mide ve barsak hastalıkları sindirim sistemi ile ilişkili rahatsızlıkları kapsayan geniş bir alanı ifade etmektedir. Sindirim sistemi, besinlerin alınması, sindirilmesi ve emilmesi gibi önemli fo...

  • Prof.Dr.Sabri Uslu

    Neden koku alamıyorum?

    Neden koku alamıyorum?

    Koku alma bozukluğuna yol açan nedenler arasında en sık olarak burun ve sinüs hastalıkları gelir. Allerjik rinit, Nazal polipler, sinüzit, ileri derecede burun kemiği ve kıkırdağı eğrilikleri,...

  • Prof. Dr. Bülent Hacıhamdioğlu

    Çocukluk Çağı Obezitesi

    Çocukluk Çağı Obezitesi

    Çocukluk Çağı Obezitesi: Sık yapılan HatalarÇocukluk çağı obezitesi, günümüzde giderek artan bir sorun haline gelmiştir. Bu durum, sadece fiziksel sağlığı değil, çocuğun duygusal ve sosyal gelişimini...

  • Doç. Dr. Ali Kılıç

    Onkolojik Cerrahi Nedir?

    Onkolojik Cerrahi Nedir?

    Onkolojik cerrahi, kanser hastalığının tedavisinde kullanılan cerrahi bir dalıdır. Amacı, kanserli hücreleri vücuttan çıkarmak veya kontrol altına almak, kanserin yayılımını engellemek veya ...

  • Op.Dr. Salih Şentürk

    EKLEM İÇİ HYALÜRONİK ASİT ENJEKSİYONU

    EKLEM İÇİ HYALÜRONİK ASİT ENJEKSİYONU

    Eklem içi hyalüronik asit enjeksiyonu, kireçlenme (osteoartrit) gibi eklem hastalıklarının tedavisinde sıklıkla kullanılan bir yöntemdir. Hyalüronik asit, eklemlerde doğal olarak bulunan bir yapıdır...

facebook

Sağlık İletişim Platformu

Sağlığınız için herşey

Sahibi ve Genel Yayın Yönetmeni
Bülent Ergan
Editör
Zafer Karaca
İletişim: 0850 532 5 236
(CEO)Sitedeki tüm harici linkler ayrı bir sayfada açılır.Sağlık İletişim Platformu harici linklerin sorumluluğunu almaz.

İrtibat Bilgileri

  • Marmara Teknopark Tübitak Gebze Yerleşkesi, 41400 Gebze/Kocaeli
  • 0850 532 5 236 (CEO)
  • info@saglikiletisimplatformu.com

Bülten Aboneliği

    Kişisel verilerin korunması kanununu okudum anladım (KVKK)

    saglikiletisimplatformu.com 2025, All Rights Reserved

    • Hakkımızda
    • ONLINE MUAYENEHANE
    • Videolar
    • Bu Test Nerede Yapılıyor?
    • İletişim